Taksa notarialna, opłaty i podatki związane z czynnościami notarialnymi

Notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych przysługuje wynagrodzenie określone na podstawie umowy ze stronami czynności (tzw. taksa notarialna), jednak nie wyższe niż maksymalne stawki taksy notarialnej, określone dla danej czynności.
Wynagrodzenie notariusza nie obejmuje kosztów przejazdu lub innych niezbędnych wydatków, które poniesie notariusz w związku z dokonaniem czynności notarialnej.
Maksymalne stawki taksy notarialnej w sposób szczegółowy reguluje Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.
Notariusz jest płatnikiem podatku VAT, zatem do wynagrodzenia pobieranego przez notariusza należy doliczyć podatek VAT – według obowiązującej stawki.
Notariusz nie udziela porad prawnych, a udzielenie informacji lub wyjaśnień w sprawie czynności notarialnych jest bezpłatne.
Ponadto zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn notariusze są płatnikami podatku od darowizny dokonanej w formie aktu notarialnego albo zawartej w tej formie umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugody w tym przedmiocie. Notariusz jest obowiązany pobrać należny podatek z chwilą sporządzenia aktu notarialnego.

Z kolei art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi, że notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego. Wskazujemy, że dokonanie czynności cywilnoprawnej jest uzależnione od uprzedniego zapłacenia podatku.

Natomiast zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 sierpnia 2001 roku w sprawie pobierania przez notariuszy opłat sądowych od wniosków o wpis do księgi wieczystej, zamieszczanych w aktach notarialnych, opłatę sądową od wniosku o wpis do księgi wieczystej, podlegającego zamieszczeniu w akcie notarialnym, strona czynności prawnej, na której spoczywa obowiązek poniesienia opłaty, uiszcza: gotówką, do rąk notariusza lub na rachunek bankowy kancelarii notarialnej.

W akcie notarialnym zaznacza się wysokość pobranej opłaty i powołuje się podstawę prawną jej określenia, a ponadto notariusz wskazuje osobę wnoszącą opłatę oraz sposób uiszczenia, a także pozycję w ewidencji.  Jeżeli strona obowiązana do uiszczenia opłaty korzysta ze zwolnienia z tego obowiązku, to notariusz zaznacza ten fakt w akcie notarialnym i podaje podstawę prawną zwolnienia z ponoszenia opłaty sądowej. Na żądanie osoby uiszczającej opłatę notariusz wydaje pokwitowanie zawierające: kwotę pobranej opłaty, dane notariusza (kancelarii), datę i numer aktu notarialnego, w którym zamieszczany został wniosek o wpis do księgi wieczystej. Pobrane od klientów opłaty notariusz przekazuje albo dokonując wpłaty na rachunek bankowy sądu rejonowego – właściwego do rozpoznania wniosku o wpis do księgi wieczystej – albo bezpośrednio w kasie tego sądu.